تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

ایل گِرِک-ILGEREK

کلیک : ایل گِرِک-ILGEREK

 

TÜRKMENISTANYÑ BIRLEŞEN DEMOKRATIK OPPOZISIÝASYNYÑ BEÝANATY
Düýnden bäri Aşgabatda ýaragly gozgalañyñ dowam edýändigi hakynda dürli çeşmelerden habarlar gelip gowuşýar. Şol habarlara görä, hökümet gozgalañçylaryñ garşysyna artilleriýany we tanklary ulanmaga mejbur bolupdyr. Gozgalaña 1995 ýylyñ 12-nji iýulyndaky ozalky gozgalañy taýýarlamaga gatnaşan Ajdaryñ ýolbaşçylyk edýänligi hakda-da maglumatlar bize gelip gowuşdy.
Rus habar beriş serişdeleriniñ birnäçesi ”Wremýa novosteý” hepdeliginiñ habarçysynyñ sözlerine salgylanyp, bu gozgalañ hakda nädogry maglumatlary ýaýratdylar. Olaryñ habaryna ynansañ, onda bu gozgalañy turzanlar, hamana, dindar wahhabyçylar bolmaly. Emma biziñ gürleşen aşagabtly çeşmelerimiz muny ýalana çykardylar.
Biziñ çeşmelerimiz gozgalañyñ syýasy, sosial we ykdysady sebäpleriniñ bardygyny öñe sürýärler. Türkmenistanda soñky döwürde sosial deñsizlik, parahorluk, eden-etdilik ozalkysyndanam beter ösýär. Täze Prezident Gurbanguly Berdimuhammedowa bolan ynam, onuñ ýurtdaky agyr ýagdaýy düzedip biljekdigine bolan umyt gün-günden azalýar. Şeýle ýagdaýda häzirki gozgalañyñ möhüm wakalaryñ diñe başlangyjy bolup biljekdigine biziñ bilen gürleşen adamlar ikirjiñlenenoklar.
Prezident Gurbanguly Berdimuhammedow bu gozgalañyñ ululugyna ýa-da kiçiligine bakmazdan, onuñ özi üçin örän uly duýduryşdygyna düşünmeli we ýurtda demokratik reformalary tizleşdirmeli.
Biz Prezident G.Berdimuhammedowdan gozgalañçylaryñ garşysyna repressiw jeza beriş çärelerden saklanmagyny towakga edýäris. Eger-de Prezident özüne hem öz halkyna, ýurduñ geljegine jogapkärli garaýan bolsa, onda ol gozgalañçylary ýok etmäge däl-de, eýse olar bilen gepleşige girişip, olaryñ talaplaryny bilmäge synanyşmalydyr.
Türkmenleriñ boş wadalardan doýandygyna, olaryñ indi başlaryny egip uzak oturmajakdyklaryna G.Berdimuhammedow düşünmelidir.
Türkmenistanyñ Birleşen Demokratik Oppozisiýasy Prezident Gurbanguly Berdimuhammeowdan gozgalañçylaryñ garşysyna güýç ulanmakdan saklanmagy hem olar bilen gepleşiklere girişmegi towakga edýär.
Häkimiýetiñ başynda otyrka güýç ulanmagy her kes başaryp biler, emma paýhasy ulanmagy diñe paýhasly hem öñdengörüji baştutan başarar. Biz häzirki ýagdaýda Prezident G.Berdimuhammedow gödek güýje däl-de, eýse paýhasa daýanar diýip, umyt edýäris.
TBDO-nyñ egindeş baştutanyG.AtaýewPariz, 2008-09-13

Tuesday, September 02, 2008

ALTYN ASYRYÑ MIS OÝUNLARY -

Türkmen sportsmenleri näme üçin Olimpiadadan boş çykdylar?
Ýañy-ýakynda Pekinde bolan Halkara Olimpiada oýunlarynyñ netijeleri hakda Türkmenistanly sport janköýeri bilen geçirilen gürrüñdeşlik
.
A.WELSAPAR: Siz Pekindäki Halkara Olimpia oýunlaryna tomaşa etdiñizmi?
JANKÖÝER: Elbetde, başdan-aýak tomaşa etdim. Men özumi bilelim bäri dünýä sport ýaryşlaryny duşumdan geçiremok, onsoñ Olimpiadany görmesem bolmaz-a! Çanak antennam hezil berdi.
A.WELSAPAR: Onda siz Türkmenistanyñ Pekinde ullakan şowsuzlyga uçranlygyndan habarly-da? Şowsuzlygyñ sebäpleri hakda siz nähili pikir edýärsiñiz?
JANKÖÝER: Elbetde, türkmenistanlylara özbaşdak pikir etmek gadagan. Ýöne onda-da men, kellämi etegime salyp, käbir zatlary aýtmasam boljak däl, sebäbi sport janköýeri hökmünde men indi bu masgaraçylyga halys çydap bilemok.
A.WELSAPAR: Ýurduñ Köpçülikleýin Habar Serişdelerine göz gezdirseñ, Türkmenistanda sport gülläp ösýär, bu ugurdan kemçilik ýok. Beýle bolsa, näme sebäpden biziñkiler Pekindäki Olimpiadada ýekeje baýragam alyp bilmediler? ... Dowamy bar ...

HALKYÑ GÜNI HAÇAN DÜZELER?


Türkmen halky galmasyn
Her görene dil bolup!
Türkmen halky ozal nijeme kynçylygy gören. Gadymyýetde bolan elhençlikleri hasap etmäniñde-de, Nyýazowyñ halkyñ başyna getiren günem – bir halky ýok edip biljek zulum. Ýöne şu günlerem Türkmenistanda bolýan hadysalar diktator Nyýazow döwrüni ýatladýar. Ýurdy ösdürmegiñ, halkyñ hal-ýagdaýyny gowulandyrmagyñ aladasy edilenok. Bitaraplyk gury söze öwrüldi, orsuñ ähli edaralary süssenekleşip, ýene yzlaryna geldi! Nämüçin? Olaryñ bizi ozalky talanlary azmy? Bu meselede täze prezident Nyýazowdanam gowşak görünýär. Garaşsyz, asuda ýurtda ýaşamak türkmene nesip etjek dälmikä? Üstesine-de adamlary korrupsiýa, parahorluk halys aljyradyp barýar, baran ýeriñ – para-peşgeş, kireýsiz kilim kakylanok. Paranyñ möçberem gün-günden ösýär. Alym-berime ýatan bir topar ýurt ýykanlar bolsa, ýurtda özlerinden özge ynsan bardyr öýdenoklar. Olar bilip dur, wagty barka nähile ýagdaý bilenem bolsa baýlaşmaly, olary näme ýurduñ, milletiñ ykbaly gyzyklandyrýarmy?! Meselem, Mary etrabynyñ Şatlyk şäheriniñ ýaşaýjylary göz-görtele bolup geçýän bikanunçylyklary görüp, haýranlar galýarlar. Olar gaz edarasyna degişli turbalaryñ Aşgabadyñ gurluşygyna gerek diýlip talanyp äkidilişiniñ şaýady bolýarlar. Emma munuñ nämüçin beýdilýändigine hiç düşünip bilenoklar. - Şol turbalaryñ gymmat bahadan amerikan dollaryna satyn alynýandygyny ýerli ýolbaşçylar, etrap wekilleri bilmeýärlermikän? - diýen soragyma: - Wah, bilip añyrsyna geçýäler! Olaryñ barysy dil duwşüp, haram pul gaznýarlar! – diýip, ýerli ýaşaýjylañ biri jibrinýär. Şeýle bikanunçylyklaryñ bolup geçýänligini meniñ özümem gözüm bilen gördüm. Ýurtda arassaçylyk barada-ha asla gürrüñem edip oturmaly däl. Arassaçylyk hapaçylyga öwrülip barýar. Sebäbi zerur işler geçirilenok, geçirilse-de senden – maña barýança edilýär. Gedaýçylyk edip oturan 60-70 ýaşly gojalary göreñde, iniñ dyglap gidýär! Garaşsyzlyk şu bolsa, altyn asyr şu bolsa, baknalyk, mis asyr nähilikä?! Işsizlik, neşekeşlik, jelepçilik, bu zatlara indi gündelik zatlara dönüpdir. Toý tutulsa indi neşesiz/geroinsiz toý geçmeýär diýseñ, ýalñyş bolmaz. Neşe halkyñ gäbini azdyrdy. Tutulýan toýlarda neşäñ güýjüne zowladýan bagşysumaklaryñ sany ummadan çykdy. Olar neşe çekensoñlar, suwjuklygam artýar. Aýal-gyzlardan bolan aýdymçylaram suwjuklykda erkeklerden kem galmajak bolup, edil ýaryşa giren ýaly. Çaýkanman asyl aýdym aýdyp bilenoklar. Açylan we açylýan kafe-barlarda bolsa, kanuna gabat gelmeýän ähli zatlary tapsa bolýar. Şol ýerlerde esasan ýokary derejede işleýän adamlaryñ çagalary dynç alýandyklary gizlin zat däl. Hatda organ işgärleri-de olara täsir edip bilmeýärler. Şeýle hadysalaryñ gowy zadyñ üstünden eltmejegini ýolbaşçysumaklaryñ bilýändigine, ýöne bu nogsanlaryñ garşysyna hiç hili göreşin ýoklugyny aýtmak gerek. Emma bu zatlar ýurt üçin ölüm howply zatlar dälmi nä? Umuman, ýurduñ haýsy künjegine barsañ, XXI asyrda, ýagny ozalky diktatoryñ ýaranjañlarynyñ hem özüniñ howaýy lakgyldaýşy ýaly, hamana altyn asyrda ýaşaýan, ýöne, dogrusyny aýtsañ, zordan ölmez-ödi gazanýan baba-daýhanlary görüp, gaýga batýarsyñ. Meniñ arzuwym – her bir türkmenistanly ýeñil maşynly bolmasa-da, arkaýyn zähmet çekip, günde öz öýünen örlemeli. Şäherlerimiziñ, obalarymyzyñ, bütin ýurdumyzyñ arassalygy, adamlaryñ beden saglygy üçin gündelik alada edilmeli. Bu zatlar bolsa, diñe adamlara, olaryñ hukuklaryna hormat goýulýan ýurdunda mümkin. Ýöne hiç bir hökümet, halk muny talap etmese, oña hak-hukuklaryny bermez. Diýmek, gowulyk üçin alada gerek! Öz hukugy üçin hemme adam göreşmeli. Öz ýurdy, öz geljegi üçin halkyñ özi göreşmese, kim göreşsin? Göreşsiz hiç haçan ýurt düzelmez. Adamlar, uklap ýatmañ, göreşe goşulyñ! Gorkmañ, bu parahat göreş, adam öz hak-hukugy üçin göreşmese, ondanam bir adam bolarmy?!

Diş lukmany diş bejersin,
Daýhan eksin ekini!
Bu dünýäde her adam
Götersin öz ýüküni!
Prezident bolmaz ondan
Sylamasa halkyny.
Aç-hor bolsa adamlar,
Bilmez, elbet, galkynyp.
Iş bitmez gury sözden ,
Geçi süýtsüz mälemez.
Dogry ýola düşse ýurt,
Türkmen halky nalamaz!
Şol sebäpden, adamlar,
Göreşeliñ il bolup!
Türkmen halky galmasyn
Her görene dil bolup!

Agzybirlik Halk Demoktratik Hereketi

Wednesday, August 27, 2008

Kümmetkowus şəherinde geçirilen Eyran - Türkmen arasyndaky Edebi - Medeni gatnaşyklar -نشست مشترک فرهنگی ادبی دو کشور ایران و ترکمنستان در گنبد

نشست مشترک فرهنگی ادبی موسیقی سنتی ترکمن صحرا

Tuesday, August 26, 2008

2008 Kaşgarlı Mahmud Yılı

Avrasya Yazarlar Birliği girişimiyle UNESCO, Türkçe'nin ilk büyük sözlüğünü ve ilk Türk Ansiklopedisini hazırlayan büyük bilgin Kaşgarlı Mahmud'un doğumunun 1000'inci yılı olması dolayısıyla 2008 Yılını KAŞGARLI MAHMUT YILI ilan etti.

Wednesday, August 06, 2008

Günüň wakalary : Medeniýet we sungat işgärleriniň güni


Iýul aýynyň 21-ine Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda geçirilen hökümet maslahatynda, medeniýet we sungat işgärleriň gününi ýene-de bir täze milli baýramçylygy bellemek barasynda kabul edilen perman esasynda şu gün ýurdumyzda ilkinji gezek "Medeniýet we sungat işgärleriniň güni" bellenip geçilýär. Bu milli baýramçylyk halkymyzyň ýaşaýjylarynyň has hem medeniýet hem-de sungat işgärleriniň başlaryny göge ýetirdi. Soňky döwürlerde medeniýetde we sungatda birnäçe üstünlikler gazandyk. Türkmen suratkeşleriniň, režisýorlaryň döreden eserleriniň arasynda halkara baýraklara mynasyp bolanlary hem bardyr.
Mysal hökmünde režisýor Durdygylyç Nyýazowyň "Perzent parzy" atly filmi Maý aýynyň 12-18-i aralygynda Özbegistanyň Daşkent şäherinde geçirilen halkara kinofestiwalyna gatnaşyp baş baýraga eýe boldy. Mundan başgada Durdygylyç Nyýazowyň režisýorlyk eden birnäçe ululy-kiçili filmleri bar. «Darkaş», «Ahmyr» atly çeper filmleri, «Türkmenbaşynyň ruhy metjidi» atly dokumental filmi, «Ýumajyk» atly kinožurnaly, «Bezzat Bezirgen» atly filmleri bar. Durdygylyç Nyýazowyň «Zaman Türkmenistan» gazetiniň habarçysy bilen söhbetdeşliginde geljekki meýilnamalary barasynda şeýle gürrüň berýär: «Häzirki wagtda men «Laçyn» atly çeper filmi surata düşürip ýörün. Bu filmiň edebi esasyny ýazanymda, men adamlaryň haýwanlara bolan gatnaşygyny, milli däp-dessurlarymyzyň nesilden-nesle geçip, ýitip gitmezligini, elguş saklamaklygyň, oglanlaryň tebigata we haýwanlara höwesini artdyrmagyň täsirini görkezjek boldum.»
Şeýle hem soňky wagtlarda paýtagtymyzda we ýurdumyzyň beýleki künjeklerinde suratkeşleriň, zergärleriň işleri sergilerde görkezilýär. Şeýle sergileriň biri hem maý aýynyň 16-18-i aralygynda geçirilen "Suratkeşleriň, zergärleriň işleriniň "Türkmenistan we dünýä sungatynyň nusgalyk eserleri"" atly halkara sergisidir. Bu sergide Kistowiç ("Babikow hakynda ýatlama"), Seýitmuhammet K ("Garaşsyzlyk toýy"), Gurbangeldiýew K ("Şadyýan oýunlar"), Adamowa Ý ("Delagatlar"), Kiçigulyýew A("Ýusup") we Nurmyradow K ("Ertir toý") ýaly ussat suratkeşleriň bütin dünýäde tanalýan we halkara baýraklara eýe bolan eserleri görkezilipdi.
Sungatymyzda ýene-de bir täze özgerişikleriň biri hem bolsa şu ýylyň 27-nji iýulynda türkmen opera sungatynyň gaýdyp gelmegidir. Şol gün Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Milli medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde ilkinji gezek tomaşaçylara "Şasenem-Garyp" operasy sowgat edilipdi. "Şasenem-Garyp" operasyny dikeltmäge ussat halypalar bilen bir hatarda ýaşlaryňam uly topary işjeň gatnaşdylar. Operada Şasenemiň keşbini janlandyran Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Milli sazly drama teatrynyň artisti Bibi Amanowa hem-de Garybyň keşbini janlandyran Türkmenistanyň at gazanan artisti Akmyrat Nurberdiýewdir. Opera halkyň söýgüsini gazanyp, ussat halypalaryň hem-de ýaş artislaryň agzybirlikde bitiren işleriniň ýerine düşendigini aýdyň görkezdi.
Baýramçylyk mynasybetli Daşoguz welaýatynda ýerleşýän Nurmuhammet Andalyp adyndaky döwlet sazly drama teatrynyň sungat ussatlary özleriniň täze hem-de ruhybelent çykyşlaryny adamlara sowgat etdiler.
Web Resource: TURKMENPRESS

Tuesday, July 22, 2008

Туркменабат раскупают бизнесмены


22.07.2008Yazyjy: Эсен АманЗакона о приватизации земель в городах в Туркменистане не существует. Но все больше и больше территории города Туркменабата переходит в руки местных бизнесменов.В июне был снесен городской родильный дом с прилегающими постройками. Двухэтажное здание, в котором родились практически все нынешние жители города, за считанные дни было разрушено бульдозерами. Вырублены и все деревья росшие вокруг.
Теперь этот участок земли в центре города, рядом с центральным рынком, перешел во владение бизнесмена из соседнего Ходжамбасского этрапа, который планирует построить на этом месте торговый центр. По слухам, он заплатил за землю 40 тысяч долларов.
Хякимлик города, не безвозмездно, конечно, щедро раздает городские земли. Сносятся здания, жилые дома, а на их месте появляются новые торговые точки. Предприниматели ищут новые площади под свои торговые центры, супермаркеты, салоны, кафе. ...Read More

Monday, July 21, 2008

ODA ÝYKYLAN OTPARAZ! - Felýeton

Aşagabtda ile belli Köşk ýaranjañy Onjuk Musa tussag edilipdir. Indi Türkmenistanyñ ykbaly nähili bolarka? Sebäbi resmi syýasatyñ daýanjy Onjuk Musa bolmasa, Köşk nädip gününi görer? Halk prezidentiñ beýikdigini, onuñ ýeke-täkdigini, bakydygyny kimden eşider? Prezidentiñ elini ogşamagy çinowniklere kim öwreder? Ýaranjañlyk, ýaramsaklyk, kezzaplyk aşagyndan diremese, Türkmenistan döwleti gürpüldäp gaýdaýmaz-da hernä?! ... Dowamy - دوامی

Saturday, July 19, 2008

Mertligiñ ölçegi – Alyñ ala meýdanydyr!

2008-07-12
Ak Welsapar - yazyjy
Gulgeldi Annanyýazowyñ Türkmenistana nämüçin gidenligini anyk bilýän ýok. Munuñ sebäbini, belki, Gulgeldiniñ özi-de anyk bilýän däldir. Ýöne ol Türkmenistansyz ýaşap biljek däldi, her demde watany küýseýärdi. ...Dowamy - دوامی

Degişli faily şu yerde dingləp bilersingiz!- دگیشلی سس یازغیسینی شو یرده دینگلاپ بیلرسینگیز! ه

Gulgeldi Annanyýazowyñ günäsizligini subut edýän ses ýazgysy

ÝAGŞY NIÝET
Ak Welsapar-2008-07-18

Saparmyrat Nyýazow ölensoñ, Gulgeldi Annanyýazowyñ Türkmenistana bolan garaýşy görnetin üýtgedi. Elbetde, onuñ rejimiñ tarapyna geçmejegi bellidi. Ýöne şondan soñ ol dogduk depä has umytly garady. Dogrusy, Türkmenistana gaýdyp barmak höwesi soñra onuñ üçin gün tertibinde duran meselä öwrüldi. Iñ esasy zat-da, indi ol ýurda gizlin däl-de, açyk barmagyñ ugruna çykdy.
...Dowamy - وامی

Wednesday, July 16, 2008

Turkmen etnologysyndan bir makala - تورکمن اتنولوگیسئندان بیر مقالا

تورکمن لرینگ نسیل داراغتی (شجره) ه
قادیمی آتا- بابالاریمیزینگ «یدی آرقانگی بیلمک» - پارض دییپ دانا آیتغیسی بار. شو یؤرلگه دن اوغور آلیپ، اولار اوز چاغالارینا گچمیش آتالاری نینگ آدینی اورچ ادیپ یاتلادیپ دیرلار . قازاق حالق لاریندا بو دأپ هنیزه چنلی یؤرگونلی دیر. دینگه بیر تورکی قووم لارا دأل، ایسم تورکی حالق لارینگ کؤپوسینه مخصوص بولان نسیل ایزارلاماق دوزگونی تورکمن لرده نسیل داراغتی، عاراپ لاردا شجره، کأبیرتورکی حالق لاردا یدی آتا، یدی آرقا، اوروس لاردا رودوسلوونیا، علمی دیلده بولسا گنه آلوگییا دیین آدلاربیلن بللی دیر.گچمیشینی بیلمأن، گلجه گه گؤز یتیرمک مومکین دأل.آتا- بابا لاری میزینگ عاصیرلار بویی سوننأ لأپ بیزه یتیرن قووی دأپ لریندن، شول ساندا گچن نسیل لری یاتدا ساقلاماق و اولاری حورماتلاماق اندیگیند ن یوز دؤندرسک ، بیز اوز نبره لریمیزده شوگونکی و گلجه ککی نسیل لره صارپا غویماق یالی آصیللی صیپاتی تربییه لأپ بیلمه ریس، چونکی گچمیش اؤزونه آیاولی چمه له شیلمه گینی طالاپ اتیأر، ادیلن خیانات اوچین بولسا دسسینه آر آلیار. داغستانینگ مشهور شاهیری رسول غامزاتووینگ آتاسی غامزات تساداسانینگ آیلاولی آیدان عاجاییپ سؤزلریندن چن توتسانگ، «گچمیشینه ساپانچا آتانی اول توپ بیلن اوریار»... .عالیم«سلطان شا آتا نیازووینگ» قیمماتلی کیتابیندا پرلشدیریلن یوزلرچه تیره ، اوروغ ، بؤلوم وحالق آدلاری واولارا دگیشلی تاریخی ماغلومات لاردان بیر نأچه سی سپیلیپ آلیندی. بیز شول ساندا ترکمن لرینگ «داز»،«کم»،«کؤر»،«مشرق»،«سالاق»،«خیوالی»،«خیواچی»(هیوه چی) ، «یمرلی»،«آریق»(آرخی) ،«قیزیل»،«ایگدیر»،«ایمر»(ایمری،ایمرلی)،«گؤگ» ، «آقجلی»(آقچلی)ه،«آچ»،«قارا»،«آق»،«بورقاز»(پورقاز)،«دویه جی»(دوجی) و... ه
دوامی - Dowamy

Tuesday, July 15, 2008

Jüneýit Han kim?

Yazan: Wepa Amandurdyyew
Wagty: 13/07/2008 12:34
Jüneýit Hanyñ hakyky ady Gurbanmämmet serdar bolup,ol 1862 nji ýylda häzirki Görogly etrabynyñ Bedirken obasynda dogulýar.onuñ kakasynyñ ady –Hajybaý bolupdyr. Jüneýit Han ýomutlaryñ orsukçy urugynyñ Jüneýit tiresinden- dir.Jüneýit Han bir näçe wagt öz obasynda kazy we mirap bolup işläpdir.20-nji asryñ başlarynda Hywa Hany patyşah hökümetiniñ goldawyna daýanyp,Türkmenleriñ üstünden berkitmek maksady bilen, olara agyr düşýän suw-ýer we salgyt reformasyny geçirmäge synanyşýar. Şonsyz hem patyşah hökümetiniñ kolonyýal syýasaty zerarli horluk baryn gören Türkmenler ýaraga ýapyşmaga mejbur bolýar.Türkmenleriñ şeýle agyr ýagdaýa düşmegi, Jüneýit Hany orta çykarýar.ilkibada ol özüniñ gowy ýaraglanan garyndaş toparlaryny töweregine jemläp,Serdar adyna mynasyp bolýar.Soñra ownukrak galtamanbaşlarynyñ serdarlaryñ birnäcesini özüne tabyn edýär,hatda,adalatyñ hatyrasy üçin özüniñ doganoglany-da öldürýär.Şeýle hereketleri bilen ol il arasynda adygyp ugraýar.öz tiresiniñ ady bilen baglanşykly ony Jüneýit Han diýip atlandyryp başlayarlar.sebäbi ol öz obasyndaky ilatyñ garyp ýa-da bay bolmazdan garamazdan,olaryñ ar-nam ys-hukugyny goramagy başarypdyr. Jüneýit Hanyñ adalatly taraplary barada ilat arasynda aýdylýan gürüñler köp.Şolaryñ birinde şeýle diýilyär : “Bir gün Jüneýit Hanyñ ýanyna ýumutlaryñ uşak ugryndan bir pukara gel-ipdir.Ol "6 ýyllap baýyñ dowaryny bakdym,keýwanym hem şolaryñ gapysynda hyzmat etdi,indem dogmamyz ýetişdi,öýli-işikli etmek üçin mal-teññe gerek diýsem,ýeñsesi bilen gepleşýär" diýip,Hana arz edipdir.Jüneýit Han :-Näme üçin öñräk gelmediñ?—diýipdir.Ol :hudaýlygym sözlesem,şol baý siziñ bilen gatnaşykly bolansoñ çekindim—diýip jogap berýär.Onda Jüneýit Han :--Özünden ejizi ynjydýan bolsa,iki gözümiñ birem bolsa,menden şoña eglişik bolmaz. Onda şeýdýäs,alty ýyllyk hakyñ üçin baý gyzyny seniñ ogluña berer.Häzir men seniñ üçin birküç adamy sawçylyga iberjek.Aýalyñ hyzmatynam öýüñe ýetip-ýetmänkäñ üzleşer ýaly ederin.Bu gürrüñe agzy uçuklan pukara zordan gürrüñini düşündiripdir.Ýöne Han gürrüñi çagalamandyr: Bar-da toý gamyñ bilen bolubyr,saña,täze guruljak ojaga gyýa göz bilen garamaga mylt etse, men şol baýa ärmämmet diýerin—diýipdir.1912-13nji ýyllarda Hiwa Hany patyşah hökümetiniñ kömek bermegi netijesinde Türkmen obalaryndaky gozgalañy basyp ýatyrmak üçin harby ýöriş geçirýär.Jüneýit Han bolsa Türkmenleri töweregine jemläp,olara garşylyk görkezýär.Indi Jüneýit Hany diñe Türkmenler däl,eýsem,Hiwa hökümetiniñ alyp barýan syýasatyndan nägile bolan Özbekler, garagalpaklar,gazaklar hem aktiw goldadylar.
Ol halkyñ bähbidini hiç bir zada çalyşmandyr.
1913nji ýylda Türkmenleriñ ýaraglanan topary 15 müñe ýetipdir.Türküstandan patyşah russiýasyny gysyp çykarmakda Jüneýit Hanyñ uly daýanç boljakdygyna käbir daşar ýürt hökümetleri hem oñat düşünipdirler.
Dowamy - دوامی

Friday, June 20, 2008

Türkü Dünyəng Beyik yazyjysy Çengiz Aytmatowa ! تورکی دونیأنگ بییک یازیجی سی چنگیز آیتماتو وا !ه

AKYLLARYÑ HEM DUÝGULARYÑ SOLTANY
Çingiz Aýtmatowyñ ýagty ýadygärligine
***
تورکمن پراگراسیو یازئجی سی آقی ولصاپار -
Türkmen prograsiw yazyjy Aky Welsapar
Dünýä edebiýatynyñ klassygy, beýik gyrgyz ýazyjysy Çingiz Aýtmatow aradan çykdy. Bu diñe bir gyrgyz edebiýaty, halky üçin däl-de, eýse bütin adamzat medeniýeti üçin örän uly ýitgidir. Çünki Çingiz Aýtmatow diñe bir gyrgyz halkynyñ, gyrgyz edebiýatnyñ aladasy bilen ýaşamazdy, ol külli adamzadyñ aladasy bilen ýaşan, işlän, oýlanan we döreden adamdy.

Çingiz Aýtmatow ozalky SSSR-iñ iñ uly, iñ şöhratly ýazyjylarynyñ biri boldy. Ähli sowet okyjylary geçen asyryñ 60-70-80-90-njy ýyllarynda onuñ her bir täze eserine sabyrsyzlyk bilen garaşardylar. Sebäbi onuñ her bir täze eseri sowet halkyna ruhy täzelik getirerdi, sowet edebiýatyny täze bir belentlige götererdi, biziñ ýurdumyzda daşyna çyzyk çekilen söz azatlygynyñ gerimini azajygam bolsa giñelderdi.

Çingiz Aýtmatow öz döredijiligi bilen dünýä edebiýatyny-da göz-görtele baýlaşdyrdy. Onuñ eserleri dünýäniñ iñ uly dillerinde onlarça million ekzemplýar tiraj bilen çap edildi. Ýer togalagynda onuñ tanalmaýan, okalmaýan ýurdy ýok. Onuñ ady geçen asyryñ 60-njy ýyllaryndan bäri biziñ döwrümiziñ iñ beýik hem iñ kän okalýan ýazyjylarynyñ arasynda tutulyp gelinýär. Bu, elbetde, geljekde-de, hökman şeýle bolar. ... Dowamy - دوامـــی

Wednesday, June 18, 2008

“Jemile” ýetim galdy - جمیله یتیم غالـــدی

Dünýä belli gyrgyz yazyjy Çingiz Aýtmatow aradan çykdy. Ençeme romanlaryň awtory dünýä belli gyrgyz yazyjy Çingiz Aýtmatowyň aradan çykandygy habar berildi. Gyrgyzistan Döwlet Baştutanlygynyň metbugat sekretary Dosaly Esenaliýew Germaniýanyň Nünberg şäherinde bejergi alýan Aýtmatowyň ölümi bilen baglanşykly habaryň Döwlet Baştutany Kurmanbek Bakiýewe berlendigini mälim etdi.
Geçen günlerde hassahananyň renomasiýa bölüminde saklanan ýazyjynyň saglyk ýagdaýynyň erbetleşendigi habar berlipdi.
Aýtmatow 16-njy Maýda bir rus telewideniýesiniň dokumental film düşürülişi üçin Tatarystanyň paýtagty Kazana gidende böwregindäki ýarawsyzlyk sebäpli hassahana ýerleşdirilipdi. 79 ýaşyndaky gyrgyz ýazyjy 18-nji Maýda bolsa tiz kömek uçar bilen Germaniýa äkidilipdi. Ýazyjy Aýtmatow Gyrgyzistanyň Talas welaýatynyň Şeker obasynda 1928-nji ýylyň Bitaraplayk aýynyň 12-sine doglupdy. Gyrgyzistanda 2008-nji ýyly Çingiz Aýtmatow ýyly yglan edilipdi. ... Dowamy - دوامـــی

Monday, June 16, 2008

Türkmen Beyik Arypy Jahansha Hakykydan bir goşgy

گفتارئنگدا دئر
جهانشاه حقیقی
ناف های روح القدس لغلِ شکربارئنگدا دئر،ه
نکته یِ علم الّدُنیّ شرحِ گفتارئنگدا دئر.ه

قبله یِ ایمان دئر اول پیوسته غاشئنگ عألمه،
ه
فتنه یِ آخر زمان شول عینِ مکّارئندا دئر.ه

خلقتئنگ شانئندا منزل (مُنزّل) دیر حروفِ کائنات،
ه
آیتِ "سبع المثانئنگ" خطّ ِ رخسارئنگدا دئر.ه

کؤثرینگ جامِ میی لغلئنگدا رؤشن دیر سنینگ،
ه
مستِ عشقئنگ رونقی شول خمر، خمّارئنگدا دئر.ه

طاموغئنگ نارئندا اظهار بولدی هیجرینگ علّتی،
ه
جنّتینگ ذوقِ حضوری وصلِ گلزارئنگدا دئر.ه

حویرِ رضوانا طغن ایلأر جمالئنگ حسنی ایله،
ه
صدرة الـمأوا سجودی قدّ ِ روح نارئنگدا دئر.ه

عألمِ قدّاری چون دارالپناه بیلدی کؤنگل،
ه
دعوی منصور " اناالحقّ " سرِ دارئنگدا دئر.ه

ای خطّ و خالئنگ کلام الله، لغلئنگ سلسبیل،
ه
لوحِ محفوظئنگ حروفِ نقشِ دیدارئنگدادئر.ه

ای حقیقی حقّ سانگا فضلئندان اولدی مستغان،
ه
علمی توحیدینگ بیانی کشفِ اسرارئنگدادئر.ه

Friday, June 13, 2008

Türkmenistanda Internet ulgamlarynyng ösüşi-ترکمنستاندا اینترنت اولغامینئنگ اؤسیشی


MTS Türkmenistanyň kabelsiz GPRS internet hyzmaty başlady.
Web Çeşmesi: TurkmenPress 11 Oguz, 2008
Ýurdumyzyň iň uly müşderi köpçüligine eýe bolan el telefony firmasy MTS Türkmenistan kabelsiz internet mümkinçiligi bolan GPRS serwisini ulanyjylaryň hyzmatyna hödürledi. Hepde başyndan başlan hyzmatdan müşderiler häzirlikçe paýtagt Aşgabatda, Balkanabatda we Türkmenbaşy şäherlerinde peýdalanyp bilýärler. GPRS hyzmaty ýylyň aýagyna çenli has hem giňeltmegi maksat edinýän MTS Türkmenistan türkmen internet ulanyjylaryna ýokary tizlikde baglanmaga mümkinçilik döretdi. Şeýle hem internet ulanyjylary üçin gysga wagtyň içersinde WAP portaly we MMS hyzmaty beriljek. Bu hyzmatyň edil häzirlikçe hususy korporasiýalar we döwlet guramalary üçin berilýändigi mälim edil edilip häzirki günde GPRS internetten peýdalanmaga başlan 750 hususy kärhana we döwlet edarasynyň bardygy mälim edildi.

Wednesday, June 11, 2008

The History of the Yomut 1855 to 1873 - Article an English

From 1855 to 1867 the Yomut were in revolt against the Khan of Khiva. Library of Congress. This weakened the Khivan Khanate and attracted the attention of Czarist Russia. In 1869 the Russians set out from Port Perovsk (Makhachkala) to establish outposts east of the Caspian Sea. They set up forts at at Krasnovodsk and Chikishlar. It was from Krasnovodsk that the Czarist troops began to probe the Turcomen lands in the east. The Fall of Khiva. "East of Khiva, the Kyzyl Kum north of Bokhara was surveyed and explored by small detachments during 1871 and 1872. Similar missions were performed by troops from Orenburg between Emba and the Aral Sea." Hinson, The Fall of Khiva.
In the spring of 1873 the Russians attacked. "On May 8, 1873 the Orenburg Column marched into the city of Kungrad, the most important settlement in the northern part of the Khanate. Muhammad Rahim's forces had abandoned the town only hours before." Hinson, The Fall of Khiva. The Russians captured Khiva and Khan Sayid Muhammad Rahim II on May 29, 1873. Khanate of Khiva 1511-1920.
"On July 7, Major General Golovachev was sent into Yomut territory, located west of Khiva, with eight infantry companies, eight sotnias of Cossacks, a battery each of guns and rockets, and two mitrailleuses which had been dragged to Khiva by the Tashkent Column. The savagery with which the Yomud Turkmen were punished over the next two weeks came from the Governor-General himself. In his orders to Golovachev, Kaufman stated that the general was to give over the Yomud settlements, and their families, to complete destruction. If the soldiery met any resistance at all, the troops were to "exterminate" the opposition. The resulting slaughter spared neither age nor sex as the Russians, and especially the Cossacks, "rushed about like madmen"." Hinson, The Fall of Khiva.
"A peace treaty signed on 12 August 1873 established the status of the Khanate as a Russian protectorate. The Khan declared himself the "obedient servant" of the Russian emperor, and all territories of the Khanate on the right bank of the Amu Darya River were annexed to Russia." Khanate of Khiva 1511-1920 Blocked by his government from annexing the (entire) Khanate, Kaufman managed to force the Khan to cede all of his lands north of the Amu Darya to the conquerors. Furthermore, the Russians obtained the right of residence, the right to trade tax-free in Khiva, and an indemnity of 202 million rubles to be paid over a twenty year period." Hinson, The Fall of Khiva. The subjugation of the Khanate had little effect on the internal affairs of the country, in which Russia interfered only in order to put down several Turkmen " Khanate of Khiva 1511-1920
Late 1873 "Short of money for the return to Tashkent, Kaufman ordered the other Turkmen tribes in Khivan territory to pay their shares of the fine, some 301,000 rubles. Becoming somewhat more reasonable, he allowed them to pay half the sum in camels and the other half in either coin or gold or silver jewelry and other objects. They were given from July 21 to August 2 to pay. The punishment of the Yomut had its desired effect on the other Turkmen bands. At the deadline, some 92,000 rubles had been collected, and as there was evidence of intent to pay, Kaufman allowed an indefinite extension to the payment deadline. To insure full payment, he took 26 hostages from among the families of Turkmen notables." Hinson, The Fall of Khiva.

So what does this mean to us as rug collectors?

So 1873 becomes the a crucial defining point. When I say "early" I mean pre-1873. The rugs from before the Czarist era are very different from Yomut rugs of 1880 - 1890. The latter we go the more predictable and mechanical in execution the weave becomes. I suggest that pieces like this Asmalyk were woven as dowry pieces. That the added care and extravagance of offset knotting is a sign of special care for traditional use in the context of the Yomut Turkmen wedding. In the Czarist era these dowry pieces became the exception and the vast majority of Yomut weaving was commercial weaving for the Russian market.
As to age it is difficult to narrow down age too much. Besides the Czarist invasion there was also the revolt against Khiva and the dispersal of the tribe. Some of what some people call circa 1870 may actually be 1920 and some of what we call "early" may be well before 1870 but I suggest that evidence of variation in structure may give us important clues to figuring out which is which.
Persian Rugs and Carpet
Turkish Rugs
Turkmen Rugs
JBOC's Notes on the Bible
Southwest Asia Time Line
Caucasian Rugs
Web Resource in this limck

Tuesday, June 10, 2008

Öýlerde 7 ýyl soňra internet döwri başlady. اؤیلرده 7 یئل سونگرا اینترنت دؤوری باشلادی

Paýtagt Aşgabatda öýlere internet hyzmaty berilmäge başlady. Ýurdumyzyň ýeke-täk internet prowaýderi bolan Türkmentelekom hepdäniň başyndan başlap hojalyklara hem internet mümkinçiligi berlip başlanandygyny habar berdi.
Oguz aýynyň başynda internet babatda täze tilsimatlaryň gurulmagy bilen 2 müň abunalyk internet mümkinçiligi döredi. Hut şu hepdäniň özünde 20 öýe internet baglanandygyny habar beren Türkmentelekom ellerinde internete baglanmak üçin tabşyrlan 3 müň töweregi arzanyň bardygyny mälim etdi emma täze tilsimatlar arkaly diňe 2 müň abuna internetiň baglanyp biljekdigi habar berildi. Häzire çenli 2006-njy ýylda yazylan arzalaryň gözden geçirlip bolandygy we şu günlerde 2007-nji ýylyň Gurbansoltan we Magtymguly aýlarynda arzalaryň seljerilýändigi hem mälim edildi. 2001-nji ýyldan bäri diňe belli döwlet edaralaryna we ilçihanalara internet hyzmaty berilýändigi mälim edilip öýlere internet baglamak baradaky kakaryň mundan birnäçe ýyl öň alnandygy habar berildi.
Internet hyzmatyndan peýdalanmak üçin telefon belgisi adyna bolan raýatlaryn pasport kopiýalary bilen Türkmentelekoma yüz tutmagy talap edilýär.
Raýatlar häzirki günde internetiň minudyny 192 manatdan ýagny sagadyny 11 520 manatdan peýdalanýar. Şeýle hem aýlyk 115 müň manat abuna tölegi tölenýär. Internet kafelerde bolsa minudy 500 manatdan
Döwlet Baştutanlygy wezipesine başlandan gysga wagt soňra internet kafeleriň täzeden açylmagyny talap eden Prezident Gurbanguly Berdimuhamedow geçen günlerde Aragatnaşyk Ministri Resulberdi Hojagurbanowa bu ulgamda işleri talaba laýyk ýerine ýetirmändigi öçin käýinç beripdi. Prezident Berdimuhamedow ýene-de internet sebäpli ministriň orunbasaryny işden boşadypdy.
Web Resource: Türkmenpress - ترکمن پرس

Tuesday, June 03, 2008

15-ci "Xəzər neft-qaz" sərgisi açılır - اونبأشینجی " خزر نفت - گاز " سرگیسی آچئلار

İyunun 3-də Bakıda işinə başlayacaq 15-ci “Xəzər neft-qaz” sərgisində 33 ölkədən 380-dən çox şirkət iştirak edəcək.Sərginin rəsmi açılış mərasimində dünyanın 20-dən artıq ölkəsinin sənaye nazirliklərinin rəhbərləri və nümayəndələrinin iştirakı gözlənilir.
Sərgi və konfransdakı müzakirələrdə Azərbaycanın “Şahdəniz” yatağından çıxarılan qazın satışı və nəqli məsələlərinin xüsusi diqqət mərkəzində olacaq.
Sərgidə iştirak edəcək xarici nümayəndə heyətinə daxil olan Amerika Dövlət Departamentinin Avrasiyada enerji diplomatiyası üzrə koordinatoru Stiven Mann bildirir ki, Bakı Xəzər neft qaz sərgisi Xəzər regionunda təşkil edilən ən böyük sərgidir və diplomat hesab edir ki, bu ilki sərgidə Azərbaycanda bizneslə məşğul olmaq istəyən yeni şirkətlər olacaq. ... Dowamy- B. B. C. - de - دوامـی بی بی سی - ده

Monday, June 02, 2008

HAKYKAT AYDYMY - - حــقــیــقــت آیــدئــمــی

<>

<>

<>
Hakykat aýdymy(Beýik akyldar M.pyragyň 275 –ýyllykdoglan gününe bagyşlaýan ).

image

Göz açyp göreni
Sözdi, sungatdy.
Göz açyp göreni
Közdi, körükdi.[1]
Şol közli ojakdan
Uçran odlart,
Soň başga ykbala
Çatdy,
Birikdi.

Ol körükde,
ýiti gylyç döredi.
hem gylyçdan yiti,
gylyçdan kesgir ,
neştere barabar
sungat döredi.
atylan ok
ya-da parran gylyçlaň,
güýjüne barabar
goşgy döredi.

ol sungat öyünde, edep öýünde,
ýonaçyň agtygy
göz açdy dünýä.
bu gowgaly dünýä,
gaýgyly dünýä.

ilki oňa
beýik daglar göründi.
ýasalan gorganlar[2],

-----------------

Çykgytlar:[1].Körük: demir ussalaryň

ot ýakmak üçin ýel berýän

sanajy
[2] . Gorgan: koşk /gala


<>
<>
image
beýik bynalar
hem azym hünärler
baglar göründi.

Bu umgaly[1] daglar,
Sowuk çeşmeler ,
Hem salgymly[2] sahra ,
Gumly çägeler,
Ýalaňaç[3] çagany
Gujagna basdy.
bu çagaň damary
yssy-dy yssy.
Topragyň synasy ,
Yssy ýürekleri
Seljerýän eken.
Ol sahara ogluny
Bagryna gysdy.
Şeýdip ýonaçynyň agtygy ösdi.

Daglara daýandy,
Berkeşdi[4] ynam .
Jülgeleriň gursagyna sygyndy.
Çynarlaryň saýasyna söýendi.

Giň asmany goçdy,
Buludy goçdy,
Ol şamak batanda
Aýly asmana ,
Nerdywan diredi
Ülkeri ýakdy.
Ýyldyza baý boldy,
Sogrup neşterlerin
Ýollara[5] dökdi.
Soň golda göterip
Közli şapagy,
Gündize çatdy.
Şeýdibem asmanda,
Bu giň jahanyň
Iň gymmatly zadyn,
Kuýaşy tapdy.
[1].umga:dag keýginiň goçy
[2].salgymly göz ýetimden aňyrda oňat saýgaryp bolmaýan howa bilen emele gelýän (sarab)
[3].ýalaňaç dogduň adamzat (M.P)
[4].berkemek:gitdigiçe pugtalaşmak
[5].ýyldyzdan ýol ýasap aýa sataşdym (M.P)
<>
<>
<>
<>
Bulut kölgelemän ,
Damja öwrülmän,
Teşne ýatan çöle
ýagmyr dammanda[1],
ol ýagmyr diledi.
soň çabga syňdy,
ezilen köýnegin,
meňliniň hut özi
saç bagyndan serdi,
zülpünden asdy.
Şeýdip ýonaçynyň agtygy ösdi.

Soň bahar serpildi,
Toprak dalandy,
Söýgi wysal tapman
Mallar dargady![2]

Dargady kitaplar,
Reýgan kylyndy[3].
Dargady mekdepler ,
Weýran kylyndy.
Ýöne ýönaçynyň agtygy
Sarsman ,
"Bagyr ýaşyn döküp köňül gözünden " [4]
Köňüli dargamady ,
Hiç dargamady.

Oň söýgisi meňli ,
Söýgedi[5] il-di.
Gözlegi hakykat ,
Ummandy köldi.
Ol jahany gezen
Uzalan saldy.
Hem aşykdy,
Hemem özi wysaldy.

Ol durşuna owaz,
Giden aýdymdy.
Ol aýdym diňmedi ,
Il gulak asdy .
Ine bu aýdymda ,
Azadyň ogly
Beýik oyragymyz
Ulaldy ,
Ösdi.
G.Hoja
13 /maý /08

[1]. Ýagmyr ýagdyr soltanym (M.P)
[2] .bazarymdan zerrin mallar dargady (M.P)
[3] .bäş ýylda bir kitap eden işimiz gyzylbaşlar –gyzylbaşlar alyp weýran eýledi (M.P)
[4] . Bagyr ýaşyn köňül döker gözünden(M.P)
[5]. Söýget : daýanç . direg

G.Hoja
13 /maý /08


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد