تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

بنیاد خود جوش ترکمن : بنیاد مختومقلی فراغی

کلیک : بنیاد مختومقلی فراغی  

 

ماغتم قولی گلدیک ینه قاشینگا

 

ییغنانیب عالــم‏لار شاهیرلار بیلن

 

ایکی یوز یتمیش باش گئچن یاشینگا

 

اوقادیــق پاتانـی طاهیـرلار بیلن

 

 

سونگی داغینگ قوجاغیندا یاتیب سن

 

یوقوملی دور گیجه اوسن شمالی

 

توره‏تی‏ده بوغدای خرمان آتیب سن

 

یادیگارلیگینک بــار مرمـر نمالی

گئچندن آیراهم گلجه‏گی گوزلاب

 

کوپ یازیب سن عرفان بامینا چیقیب

 

یاغشی‏نی یامانی بارینی سوزلاب

 

گُچیب سن نبی‏سینگ اویی‏نی ییقیب

 

 

گوروجی‏لیک بولوب دوره‏جی بولسانگ

 

ایل دردینه آغلاب بیلمه‏گینگ گرءگ

 

دوره دیب بیلمانی سارالیب سولسانگ

 

اوندا اوز حالینگا گولمه‏گینگ گرءگ

ماغتم قولی چونگ پیکیرلی آنگ بیلن

 

یازیب دور قرآن دان آلیب هر بابی

 

توروب دور نمازین اوقاب دانگ بیلن

 

ظالم ظولمیندان هم قاچمان‏دیر تابی

 

 

تاغی سرخوش بیر کم یتمیش یاشینگ بار

 

گید باشارسانگ اوستاد شاهیر یولیندان

 

ماغتم‏قولی تکین مرجن قاشینگ بار

 

اکین اِک باشارسانگ ده‏رانگ قولیندان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/06/07ساعت 20:20  توسط سبحان دوجی  |  یک نظر

سلام بولسون سیزه عزیز اوستاد عالم میخمانلاربوگون اوز بیلیشی‎نگیز یالی دونیاده اولی آد ـ آبیرای بیلن تانیلان عاریف شاهیر ـ دیل آتامیز اوستاد ماغتیم قولی‎نینگ ایکی یوزیتمیش‎دوردینجی «274» ییل دونوم داباراسینی بیلرمن عالم و شاهیرلارینگ و کوپ‎لیکده اونینگ زیاراتینا اوزاق یولی یاقین ادیب گلن موشتاق‎لاری‎نینگ قارشی‎سیندا گئچیریب اوتورماغیمیزی ایران شاهیرلاری الایتا کوممد قاویس شهرینده میراث آدلی مدنّیت مکانینگ شاهیرلاری طارپیندان باری‎نگیزا قوتلایارین. ایرانینگ پارس عالم شاهیری حکیم ابوالقاسم پردوسی‎نینگ:


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/06/07ساعت 20:15  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

کمتر کسی پیدا می شود که با ترکمن ها آشنا باشد اما مختومقلی فراغی (1170 1112 شمسی) را نشناسد. در تاریخ این مردم ، مختومقلی فراغی چون ستارة تابناکی است که بر فراز آسمان ادب این مردم می‌درخشد. مختومقلی فراغی با اینکه ترکمن است ، اما مضامین شعرهایش مضامینی نیست که در ظرف زمان و مکان بگنجد و به یک قوم خاص محدود باشد. او با شعرهایی که سروده ، امروزه جزوی از مفاخر ادبی این کشور و بلکه تمامی بشریت در آمده است. با نگاهی به مضامین شعرهای او ، می توانیم به ارزش های انسانی و فرا قومی پی ببریم که بیش ترین دلمشغولی های او را تشکیل می داده اند.


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  یکشنبه 1387/05/27ساعت 10:58  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

          احمد آخوندوف گرگانلی (1943-1909) ادیب مشهور ترکمن، سلسله جنبان علم ادبیات شناسی ترکمن محسوب می شود. در دوره ی کوتاه نیمه ی دوم دهه ی سی تا اوایل دهه ی چهل قرن گذشته، مقالات کوتاه و بلند وی درباره ی شخصیت های شهیر ادبیات جهان ، همچون  فردوسی، فضولی، نوایی، روستاولی، پوشکین و در کنار آنها مقالاتش درباره ی گنجینه های ادبیات ترکمن
ادامه مطلب
+ نوشته شده در  یکشنبه 1387/05/27ساعت 10:53  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

در سال 1909 در خانواده ی رجب آخوند صیادی از علمای معتبر آن دوره در شهرک کمیش تپه از توابع استان گلستان فعلی (ایران) به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش کسب کرد. در سال های 1930-1926 در مدرسه ی کارگران جوان عشق آباد به تحصیل پرداخت. سپس برای ادامه ی تحصیل به سنت پترزبورگ رفت و در سال 1933 دانشکده ی دولتی زبان شناسی لنینگراد را در رشته ی ادبیات به اتمام رساند
ادامه مطلب
+ نوشته شده در  یکشنبه 1387/05/27ساعت 10:50  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

دومین مجمع عمومی بنیاد مختومقلی فراغی 

 با حضور بیش از چهل تن از اعضا برگزار شد.

 

این جلسه با حضور هیئت موسس و هیئت مدیره دوره قبل بنیاد جهت انتخاب هیئت مدیره جدید با تلاوت آیاتی از قرآن مجید شروع شد . در ابتدای جلسه آقای محمد قجقی گزارشی از فعالیت های بنیاد در دوره گذشته ارائه نمودند . ایشان از فعالان بنیاد و نهادهای دولتی و جمعی از شخصیت ها که در دوره قبل کمک های معنوی و مادی بسزایی به بنیاد نموده بودند تقدیر و تشکر نمودند .


 

سپس دکتر رحمت قاضیانی با اشاره به فعالیت های مفید هیئت مدیره سابق از اعضای بنیاد که امکان مشارکت عملی و همکاری بیشتری دارند تقاضا نمودند که جهت عضویت در هیئت مدیره نامزد شوند .


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  جمعه 1387/05/04ساعت 11:25  توسط محمد قجقی  |  2 نظر

 دومین مجمع عمومی بنیاد مختومقلی فراغی برگزار می گردد.

این مجمع عمومی در دفتر بنیاد مختومقلی فراغی تشکیل خواهد شد . زمان برگزاری مجمع در ساعت ۰۹۳۰ مورخه ۲۱/۴/۱۳۸۷ می باشد .از تمام اعضای بنیاد جهت حضور در این جلسه دعوت به عمل می آید.

دعوت نامه بنیاد محتومقلی فراغی

 

+ نوشته شده در  سه شنبه 1387/04/11ساعت 12:56  توسط محمد قجقی  |  یک نظر

سلجوقیان و زبان ترکی

نویسنده: اردوغان مرچیل

نشریه Belleten

ش 248 ـ آوریل 2004


گاهی پشتیبانی و حمایت حکمرانان ترک از زبان مادری خود، به سبب حاکمیتی که بر کشورهای دیگرداشته اند، مورد شک و تردید قرار مىگیرد. هرچند پاره ای از پژوهشگران معتقد هستند که در دوره سلجوقیان زبان ترکی در دربار و ارتش مورد استفاده قرار نمی گرفته، تاکنون دلایل کافی که مؤید این نظر باشد، عرضه نشده است.(1) برخی دیگر از پژوهشگران نیز کوشیده اند که استفاده از زبان ترکی را با آثار ادبی توجیه کنند.

در این مقاله ضمن اشاره به این که تکلم به زبان ترکی در دربار و ارتش سلجوقیان متداول بوده، به ایضاح مطلب
ادامه مطلب
+ نوشته شده در  یکشنبه 1387/04/09ساعت 20:58  توسط عبدالقهار صوفی راد  |  نظر بدهید

 دانگ‌ نِم لی‌ گؤزوًم‌

عبدالقهار صوفی‌راد

 شابک‌: 1-2-91832-964 ISBN 964

 ادبیات‌ ترکمن‌ در ترکمن‌ صحرای‌ ایران‌ دورة‌ تحول‌ و تطور گوناگونی‌ را سپری‌ کرده‌ است‌؛ بویژه‌ در سدة‌ اخیر پا به‌ پای‌ رخدادهای‌ فرهنگی‌، اجتماعی‌، سیاسی‌ متحول‌ گشته‌؛ در حالیکه‌ حامل‌ پیامهایی‌ در این‌ زمینه‌ها بود؛ مسیر پر پیچ‌ و تاب و سخت‌ خویش‌ را طی‌ کرده‌ است‌. ادبیات‌ ترکمن‌ در دورة‌ پهلوی‌ مطابق‌ دیدگاهی‌ که‌ در کتاب «پژوهشهایی‌ در ادبیات‌ ترکمن‌»(بهار 1377) ارائه‌ شد، بر سه‌ دوره‌ قابل‌ تقسیم‌ می باشد که‌ هر کدام‌ ویژگیهای‌ خاص‌ خود را داراست‌. تا اندازه‌ای‌ شاعران‌ ترکمن‌ در اشعار خویش‌ معرّف‌ حیات‌ اجتماعی‌، فرهنگی‌ و قومی‌ خود بوده‌اند. این‌ نکته‌ در تحلیل‌ ادبیات‌ دورة‌ رضا شاه‌ با عنوان‌ «ترکمن‌ و ادبیات‌، رضاخانینگ‌ زمانیندا» (مجلة‌ یول‌ 1370) به‌ خوبی‌ نمایان‌ گشته‌ است‌. این‌ روال‌ در کتاب «ایران‌ ترکمن‌لری‌نینگ‌ ادبی‌ دوُرموُشی‌» (1997) نیز به‌ چشم‌ می‌خورد. قوام‌ و استمرار کار ادبی‌ در ترکمن‌ صحرا نیازمند نقد ادبی‌ و ارزیابی‌ آثار شاعرانِ با تجربه‌ و جدید است‌. تنها در مکتب نقد و انتقاد می‌توان‌ رمز پویایی‌ و جاودانگی‌ آثار ادبی‌ را شاهد بود. لکن‌ زمانی‌ که‌ به‌ مرحلة‌ وفور آثار منتشرة‌ ادبی‌ پا نگذاشته‌ایم‌، چگوًنه‌ می‌توان‌ انتظار داشت‌ فضایِ تحلیل‌ و آنالیز علمی‌ شکل‌ گیرد. در نتیجه‌ می بایست‌ در این‌ دوره‌ اولویت‌ را به‌ کارهای‌ ادبی‌ شاعران‌ و نویسندگان‌ داد که‌ بتوانند در این‌ عرصه‌ عرض‌ اندام‌ نمایند. سپس‌ می‌توان‌ مرحلة‌ نقد و بررسی‌ را به‌ موازات‌ آن‌ پیش‌ برد.

 هم‌ اکنون‌ خوشحال‌ هستیم‌   که‌ کتاب شعر «دانگ‌ نملی‌ گؤزوم‌/ اشک‌ سحرگاهان‌» اثر عبدالقهار صوفی‌راد را به‌ چاپ‌ می‌سپاریم‌. او شاعر جوان‌ و صاحب ذوق‌ و سلیقه‌ای‌ است‌ که‌ در طول‌ چند سال‌ اخیر، اشعارشان‌ در جراید و


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  دوشنبه 1387/04/03ساعت 19:35  توسط عبدالقهار صوفی راد  |  نظر بدهید

در تواریخ دولتی روسیه،خوارزمیان را از زمان های بسیار قدیمی جزو گروه زبان های هند و اروپائی و هند وایرانی فرض می کردند.بنا به اظهارات انها از قرون 6 و 7 میلادی تحت فشار و تاثیر ترک ها، زبان انها از ایرانی به ترکی تغییر کرده است.ادعای فوق جای انتقاد دارد.چون در تجربه ی تاریخی ملل،معمولا اقوامی که وارد یک فرهنگ جدید میشوند،هر چند پیشرفته باشند،در طول زمان در فرهنگ ساکن قبلی مستحیل می گردند.برعکس ان تاکنون اتفاق نیفتاده است.در واقع خوارزمیان از همان ابتدا ترک بوده اند،که در قرون 6-7 میلادی به بدنه ی اصلی ترک ها وصل شده اند.


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/30ساعت 20:0  توسط محمد قجقی  |  نظر بدهید

     همانطور که همه می دانند،ترکمنها حکومت عثمانی را بنیان نهادند.وقتی حکومت عثمانی بعنوان نیروی سوم بین دو فرهنگ شرق و غرب جهان قرار گرفت،برای حکمرانان لازم امد که ثبات داشته باشند.حکمرانان عثمانی برای افزایش درامد مالیاتی و داشتن محصولات کشاورزی احتیاج به استقرار ترکمن ها داشتند ولی چون ترکمن های سوریه و اناطولی،بیشتر،زندگی دام داری داشتند و  از کشاورزی چیزی نمی دانستند مخالف یکجانشینی بودند.تا سال 1856تاریخ  حکومت عثمانی،تاریخ برخوردها،جنگها،و انقلابات،بین حاکمان و طوایف بود.شعر های تمام شاعران بزرگ ترکمن(مثل،قاراجااوغلان،دادال اوغلو،پیرسلطان ابدال و غیره) و تقریبا تمام باورهایی که از ماوراالنهر حفظ شده (مثل،داستانهای دده قورقوت و باورهای فولکلوریک دیگر)بر این جدالها اشارت دارد.ترکمنها برای قرنها مجبور بودند در کوه ها بعنوان مخالف حکومت،زندگی بکنند تا به این طریق روش زندگی سنتی دامداری خود را حفظ نمایند.و این محیط بسته توانسته بود زندگی عشایری،فرهنگ عامه،اشعار و موسیقی انها را حفظ نماید.در واقع میتوانیم بگوئیم که این تقابل ،برخوردی بود بین دو دنیای متفاوت.یکی دنیای مردمانی بود که می خواستند به روش عشایری که به ان عادت کرده بودند زندگی نمایند.و دیگری دنیای حکمرانان عثمانی بود برای افزایش درامد مالیاتی و افزایش محصولات کشاورزی و تهیه هزینه  پیشرفت اجتماعی به ساکن شدن عشایر نیاز داشت.با ایده های معاصر می توان گفت که حکومت عثمانی مخالف حقوق بشر اقدام کرده،در صورتی که از طرف دیگر حکومت عثمانی نمی توانست بصورت کنفدراسیونی از عشایر باقی بماند.                           در گیری بین قبایل و حکمرانان تا قرنها ادامه داشت.در نهایت ،سلطان عثمانی در سال 1856 از نیروی نظامی جهت اسکان ترکمنها استفاده کرد.اما هنوز هم قبایلی از ترکمن ها بصورت عشیره ای در کوه های توروس زندگی می کنند.


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/30ساعت 19:50  توسط محمد قجقی  |  نظر بدهید

مدت زیادی نیست مختومقلی ، که اشعار او در بین مردمان آسیای مرکزی بعنوان اشعار مقدس و آسمانی شناخته می شود ، در خارج از ترکمنستان و اتحاد جماهیر شوروی سابق مورد توجه قرار گرفته است و آنرا مدیون چاپ مجموعه های  آثارش به زبانهای ترکی ، فرانسوی ، فارسی و انگلیسی می باشد. نخستین ترجمه ی گزیده ی اشعار مختومقلی توسط وامبری کاشف و عالم مجارستان در سال 1879، تصویر اشتباهی  از شاعر ترسیم نمود که عمدتاً ناشی از کاربرد نسخه ی ناقص از مختومقلی بود این حقیقت که او زبان ترکمنی را بطور کامل نمی دانست ، خود سبب اشتباهات زیادی در متن و ترجمه شده است. اشتباهات آ ن زمانی، که همان متن توسط آقای سید محسن فانی و حسین کاظم قدری مورد استناد قرار گرفت ،مضاعف گردید. او در سال 1924 خوانندگان را به درک غیر واقعی از اشعار مختومقلی سوق داد.                                                                                                                        


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/30ساعت 19:44  توسط محمد قجقی  |  نظر بدهید

            در مطالعه تاریخ از منابع مختلف،انسان گاه به مطالب جالبی بر می خورد که هم باعث تعجب است،هم گاه باعث شادی و احساس لذت.تاریخ نویسان غربی در تمام کتاب های خود،شروع تمدن را،با انکه گوشه ی چشمی به سومری ها داشتند ،اروپا،و بخصوص یونان می دانستند. در تمام کتاب های تاریخی خود با افتخار به ان اشاره میکردند. بعد از یونانی ها ادامه ی تمدن غرب را در روم باستان جستجو کرده،و باقی ملل را بربر خطاب نموده،سهمی از پیشرفت بشریت را برای انها در نظر نمی گرفتند.با اینکه قرنها  کتابهای دانشمندان ملل مسلمان رادردانشگاه هایشان تدریس کرده،و از پیشرفت های علمی انها استفاده میکردند ،با غروری کاذب خود را از نظرعلمی بالاتر می دانستند.تاریخی که برای ملل مختلف تنظیم کرده بودند ،بر پایه برتری ملل غرب بر ملل بقول انها عقب مانده شرق بوده است.          چون بسیاری  از بررسی ها عکس انرا نشان می داد ،با اختراع ایده ی هندواروپائی ریشه ی اسیائی بسیاری از اقوام را به خود   نسبت دادند.وقتی تمدنی در ناحیه اروپا با ریشه شرقی یافت می شد، و با مدارک تاریخی،می بایستی انرا به شرق مربوط می کردند با ادعای اسرار امیز بودن،سعی می کردند نگذارند ریشه ی شرقی ان تمدن ، برای همه قابل قبول گردد.ولی تا کی میتوان چنین کرد!؟


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/30ساعت 19:39  توسط محمد قجقی  |  نظر بدهید

    قدیمیترین ریشه های قومی انسانها معمولا از طریق زبان شناسان و با بررسی مطالعات زبانشناسان و با اضافه کردن مشاهدات باستانشناسی به ان پیدا می کنند.در علوم زبانشناسی و تاریخی مرسوم در اروپا و روسیه،که با ادعای مرکزیت برای هندواروپائی ها نوشته شده،سعی شده که تقسیم زبان اورال-التائی به زبان های التائی و اورالی از حدود ده هزار سال پیش و تقسیم زبان التائی به زبان های ترکی –مغولی ، منچوری و ژاپنی- کره ای از حدود شش هزار سال پیش و تقسیم زبان ترکی – مغولی به زبان های ترکی و مغولی حدود چهار هزار سال پیش اتفاق افتاده است.


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/30ساعت 19:31  توسط محمد قجقی  |  نظر بدهید

مقدمه:

گسترش سریع اسلام در کشورهای مختلف، مرهون طریقت‌های اسلامی است که در زمانهای مختلف توسط مشایخ راهبری شده‌اند. طریقت یسویه در قرن ششم هجری قمری که توسط خواجه احمد یسوی (فوت 562 هـ .ق) به وجود آمد، نقطه عطفی در عرفان ترکمن‌ محسوب می‌شود. مشایخ طریقت یسویه ترک بودند و تعالم آن به زبان ترکی ارائه می‌شد. بسیاری از مشایخ این طریقت، ترکمن می‌باشند


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/03/02ساعت 16:6  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

تو را صحرا نامیده اند، از این رو که پهناوری و پهن دشت وجودت همه خیمه و آلاچیق. پر از لاله سرخ و اشتران سرخ موی. تو را ترکمن صحرا نامیده ان زیرا که خاک پاکت همواره پابوس پاک تنانی بود از خاک تو رسته اندو زیستن را از تو آموخته اند و در کنار تو می مانند .
ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/02/12ساعت 21:23  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

حضرت مختو مقلی فراغی تخمیناً 1733 میلادی برابر با 1153 هجری قمری در حاجی قوشان دیده بدنیا گشود و در سال 1790 میلادی برابر با 1210 هجری قمری در کوه سونگی داغی چشم از جهان فرو بست و در کنار قبر پدرش دولت محمد آزادی قرار گرفت ، ولی از طایفه گوکلان ترکمنها و از تیره گرکز می باشد که عمر گران خود را مابین اترک و گرگان سپری کرده است که خود در این باره میگوید :


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/02/12ساعت 21:21  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

 با نگاهی گذرا به دیوان شاعر به اشعار فراوانی بر خورد می کنیم که در رابطه با جوان و جوانی است . عبارات ییگیت ییگیت لر قوچ ییگیت جاهییلیق در رابطه با این مقوله است . مختومقلی سخنانی از سر صدق و خلوص با جوانان دارد و خوشی وسعادت آنها را آرزومند است .
ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/02/12ساعت 21:20  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

در بالای صفحه 27 دیوان کامل مختومقلی فراغی چاپ 1379 (به کوشش حاج مراد دردی قاضی) بیتی از این شاعر و عارف بزرگ مبنی بر آرزوی طواف حج درج شده :

( نیتیم کعبه دیر، خیالیم حج دیر              اخلاصیم بار حج طوافیم اتماگه )


ادامه مطلب
+ نوشته شده در  پنجشنبه 1387/02/12ساعت 21:18  توسط سبحان دوجی  |  نظر بدهید

در یکی از روزهای خوش یمن سال1113 هجری-قمری (1733 میلادی ) شخصی به عرصه وجود قدم گذاشت که نام وی را مختومقلی گذاشتند که از ستارگان و نوابع علم و ادب ترکمن و جهان می باشد. چنانکه با فروتنی خاص خود را اینگونه معرفی می کند.


ادامه مطلب
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد