تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

تـرکـمـن لِر Türkmenler

وبـلاگـها و سـایـتـهـای تـرکـمـن هـا

کانون دایان

کلیک : کانون دایان  

 

یا حق

سلام دوستان

تابستان علاوه بر اینکه مارو یاد تفریح و مسافرت و گرما و ... میندازه شاید گاهی یاد مراسم های عروسی که در فصل تابستان برگزار میشن هم بندازه...

امسال هم بهترین و پربرکت ترین ماه های خداوند که در میان ترکمنان این ماه ها برای برگزاری مراسم عروسی انتخاب می شوند با تابستان همراه است.اما برگزاری مراسم در این روزهای پرفیض جای شادی برایمان دارد؟!!!

ازدواج سنتی است که هر مسلمانی باید بجا آورد اما آیا اینگونه؟؟؟!!!

دوستان آیا مجلس های عروسی که جدیدا یا طی چند سال اخیر برگزار میشود را دیده اید؟ آیا فرهنگ ما این است؟!

در این روزها و شب های عزیز مجالس شیطانی برپا میشود همه ی ما خبرداریم، دیده ایم یا شنیده ایم...زیبایی این شب ها که خداوند برای استغفار و بخشایش گناهان بندگان آراسته اینگونه حفظ میشود؟؟؟

مجلسی که درمیان برخی از ماها امروزه برگزار میشه همراه با پایکوبی و ترکیب رنگها همراه با دود و هزاران ابزار دیگر که هیجان جوانان را دو چندان میکند فقط نماد فرهنگ غرب است پس فرهنگ زیبای ما کجاست؟لباس های پراز نقش و زیبایمان کجاست که پوششی کامل برای دختران و زنان ترکمن بوده کجاست؟؟؟!!!

هرگاه ازینها صحبت میکنیم میگویند قدیمی شده هرگاه از مراسمی که در گذشته برپا میشده میگوییم میگویند قدیمی شده!!! مگر فرهنگ هم قدیمی میشود؟؟؟؟ اما انگار فرهنگ قدیمی نشده بلکه از بین رفته!

موسیقی های ناهنجار، برهنگی ها ،لباسهای نامناسب و هزاران ابزار منفی دیگر، تیر غربیهاست برای از بین بردن فرهنگ اصیل ما.این ها همان عقاید و ابزار جامعه ای فاسد است که بویی از خدا و دین و پیامبر نبرده اند.... اما دوستان ما مسلمانیم بیایید کمی بحال خودمان فکر کنیم، ببینیم اشکال کارمان کجاست ؟؟؟؟؟!!!!

اینجا را کلیک کنید تا تصویر را با بزرگترین اندازه ببینیداینجا را کلیک کنید تا تصویر را با بزرگترین اندازه ببینید

تصاویر برگرفته از سایت www.turkmenonline.com

 
نگاهی کوتاه به برخی از ترانه های عامیانه و مراسم سنتی ترکمن ها
ساعت ۱٠:٠٧ ‎ق.ظ روز ۱۳۸٧/٤/٢٩  

به راحتی نمی توان عرصه ای از زندگی را نام برد که موسیقی درآن نقشی مهم نداشته باشد. ازروزگاران قدیم ، موسیقی ازبدوتولد تا پایان زندگی مونس انسان بوده است. درطلوع تمدن، سرودخوانی هم به اندازه ی محاوره ی معمولی اهمیت داشته است وعلاوه برآن دردوران گذشته معتقد بوده اند که ارواح طبیعت ، زبان سرود را بهتر می فهمند. برای نیاکان ما معاشرت با ارواح زمین وآسمان ، حامیان وپیران  محصول کشاورزی وپیشه های دیگر به اندازه ی معاشرت با هم قبیله ای ها اهمیت داشته است.

          در گذشته ، سرودهای عامیانه درتاروپود فعالیت های مادی وعملی انسان ، درکارو آیین وسنت هایش تنیده وبه نوعی قالب زندگی تبدیل شده بود .  یکی ازآداب قدیمی ترکمن ها «سویت قازان» است. در جهان بینی ترکان قدیم ، سویت قازان ، ارباب و حامی دام های اهلی بود ومی توانست با کمک سنگ باران موجب بارش باران شود. به مرور زمان  سرودهای درخواست باران اهمیت خودراازدست داد وازآن زمان این ژانر به سرود بازی کودکانه تبدیل شده است.

          در چهاربیتی های مراسم «شمن اودی» (آتش شمن) که از سنن مشترک مردم است ، آثاری از آیین زرتشت دیده می شود. این مراسم را در آخرین چهارشنبه ی سال کهنه برگزار می کردند. به این منظور، خرمن بزرگی ازآتش برمی افروختند وازروی آن زنان وکودکان می پریدند تا ازبیماری ها و بلایا رهایی یافته ، «پاکیزه» به استقبال سال نوبروند. جشن اعتدال بهاری – عید نوروز--   ریشه ی تاریخی بسیار قدیمی دارد. رسم «منجوق آتدی» دختران در آستانه ی نوروز هم با سرودخوانی همراه است. دراین روز دختران دراتاقی مخصوص دور هم جمع شده وضمن خواندن دوبیتی های مرسوم ، منجوق های خود را که درکاسه ای می اندازند و به نوبت ازآن بیرون می کشند . بخت واقبال هردختر با دوبیتی هایی که درآن لحظه می خواند، مشخص می شود . شب اول طلوع هلال ماه نوهم پرشوروشادمانه سپری می شد . کودکان ونوجوانان به صورت گروهی به درخانه های همسایه ها رفته ، سرودهای مرسوم این شب به نام «یا رمضان» را می خواندند.  [سرودهای یا رمضان در شب اول ماه نو خوانده نمی شود و در ترکمنستان در شب اول ماه رمضان خوانده می شود ولی درمیان ترکمن های ایران درشب پانزدهم ماه رمضان خوانده می شود – مترجم]. درپاسخ به آرزوی موفقیت وسعادت برای صاحب خانه درسال جدید ، آنها هم پاداشی به نشانه ی  تشکر دریافت می کردند.

          اغلب سرودهای آیینی نه تنها با ایام سال ، بلکه با اعمالی معین در ارتباط هستند. پدیده های فرهنگ عامه ، خارج از کارکرد عملی آنها قابل درک نیست. ازسرودهایی که درجشن عروسی ترکمن ها خوانده می شود می توان پی برد که آنها خانواده ی جدید خود را به کدام یک از گروههای قومی منسوب می کنند. جنبه ی سحرانگیزی مراسم عروسی با مشارکت گروه افراد تقویت می شود : همه ی شرکت کنندگان این جشن سنتی مثل اشخاص دارای وظایف ونظم رفتاری مشخص عمل می کنند. این مراسم تماشاگرندارد وهرکس باید نقش خودش را بازی کند، زیرا موازین اخلاقی جهان بینی مردم و سنن شعری آنها چنین می طلبد. نه تنها سرودهای عروسی  بلکه همه ی سرود های مراسم مختلف به صورت دسته جمعی اجرا می شود.

          جشن عروسی ترکمن ، ترکیبی از ژانرهای مختلف فرهنگ عامه شامل : سرودها ، بذله گویی ها، بازی ها، امثال وحکم، رباعیات  مخصوص واعمال مرسوم است. مراسم چند مرحله ای عروسی ازرسم خواستگاری آغاز می شود که خود با خواندن دوبیتی های فراوان همراه است . مدتی قبل از روز برگزاری جشن ، عروس با مشارکت دوستانش جهیزیه ی خود را می دوزد. ضمن کار دوزندگی ، دوشیزگان با یکدیگرشوخی می کنند، سرودهای تغزلی « اجه جان » ( جان مادر) ، « نوی نوی » و« لاله » می خوانند . جشن درخانه ی عروس آغاز می شود ودرآن جا او با اقوام وخویشان خود  وداع می کند. اعتقاد بر این است که پس ازاین ، دوره ی دوشیزگی به پایان می رسد ، گویی که دوشیزه می میرد وبه همین علت دوستان عروس ، سرود خداحافظی « اولن » ( مرده )  را می خوانند . زن به خانه ی شوهر می رود ، اما این بار به عنوان همسر، مادر، حافظ کانون خانواده . درزمان ورود به خانه ی جدید ، عروس اعمالی مرسوم انجام می دهد و قسمت شاد وسرگرم کننده ی جشن آغاز می شود که شامل اجرای سازوآ واز ، بازی های مختلف ، مسابقه ی کشتی ، هنرنمایی هنرپیشه های آماتور وسایربرنامه های مفرح است. ترانه خوانی از قسمت های قطعی مراسم عروسی است.

          در عروسی های امروزی ترکمن علاوه بر ترانه های مرسوم (یار یار، یاروجان) ، اجرای حرکات موزون به نام «کوشت دپدی» بسیار رایج است. این رقص ریشه در حرکات موزون قدیمی شمن ها یعنی «ذکر» دارد. این چرخه ی چند قسمتی که بیشتردرگذشته در مناطق غربی ترکمنستان رایج بود ، برای راندن ارواح خبیث انجام می گرفت. همین امر موجب افزوده شدن این رسم به مراسم عروسی گردید. نام قسمت های مختلف این چرخه به نام های «دیوانه» ، «سدرات» ، «اتورمه غزل» (غزل خوانی درحالت نشسته) و « زمزم » حفظ شده است. امروزه رقص های « اوچ دپیم » و « بیر دپیم » رایج ترهستند.

          درمیان ژانرهای روزمره ی فرهنگ عامه ، لالایی ها ی موسوم به « هودی » رایج تراز بقیه است. با وجود تنوع متون هودی ها وویژگی های خاص هرمنطقه ، درمجموع نرمی تمثال ها وآهنگ ها این ژانر را متمایز می کند. درکنار سرودها وبازی های کودکانه ، فرهنگ عامه ی ترکمنی دارای ژانر بسیار زیبای دیگری است که به بازی های زنان ودختران ترکمن اختصاص دارد و بخش هایی از آن با همراهی سرودهای تغزلی « لاله » ، «داماق لاله» ، «دوداق لاله» ، «دیز(یا آیاق) لاله» و«اگین لاله» (یا همیل- هاررو) اجرا می شود.

          از جمله ژانرهای فرهنگ عامه که با کار در ارتباط هستند می توان به « هولوم » که در زمان دوشیدن شیرگاو ویا شتر توسط زنان اجرا می شود و«دگیرمن چی» که در جریان کار با آسیاب دستی خوانده می شود ، اشاره نمود. شناخت میراث موسیقیایی مردم و سرچشمه های فرهنگی  آنهااغلب به درک بسیاری از لحظات تاریخی ، آگاهی یافتن از سرنوشت گروه های قومی ونسل های مختلف کمک می کند. هم اکنون درسایه ی کنسرت ها ووسایل شنیداری ودیداری، محدودیت موسمی بودن اجرای سرودهای عامیانه ی آیینی از بین رفته است. ما سرودهای سنتی را درهر زمانی از روز یا سال می شنویم ،اما نمی دانیم که درگذشته این سرودها با چه مناسبت هایی درارتباط بوده اند واجرای آنها درحال حاضر می تواند حیرت خالقانشان  را برانگیزد. اکنون سرودهای عامیانه مرزهای زمانی  و موسمی را درنوردیده اند ودرنتیجه یک رشته ی مستقل از آفرینش های هنری گشته اند . شنوندگان امروزی سرودهای سنتی می توانند درتخیلات خود سیاحتی جالب درقرون واعصارگذشته داشته باشند و با نیاکان خود به « گفت وگو» بنشینند؛ زیرا گفت وگوی زنده و مستقیم بین آثار فرهنگ عامه و نسل های معاصر است که قرن ها زنده می ماند ، نه خود اثر که دردرون خود محدود است  وبرای اندیشه ی معاصر قابل درک نیست ، ونه ثبت آن به عنوان نوعی اطلاعات.

جمیله قربانوا

مترجم:عظیم بغده

www.yaprakpress.com  

 
مسجد و مدرسه ی کریم ایشان که دانشجویان ساری طی اردویی از این بنا دیدن کردند
ساعت ۱٠:۱٩ ‎ق.ظ روز ۱۳۸٧/۳/۱٢  

این بنا در شرق کلاله و در روستای کریم ایشان و در مسیر جاده کلاله به مراوه تپه واقع شده و از اثار دوره قاجار است.ساختمان اجری مسجد که عاری از هر گونه تزیین میباشد،با نقشه مربع-مستطیل بنا شده است.این مسجد شامل یک شبستان با سر در ورودی در سمت جنوبی میباشد که سقف ان بوسیله چهار گنبد پوشش یافته است.مدرسه کریم ایشان نیز با اجر بنا شده که نمای خارجی سر در ورودی ان با کاشی تزیین گردیده است.در قسمت فوقانی سر در،اتاق کوچکی است که بوسیله پنجره هایی از جهات شرقی و غربی به محوطه مسجد و مسجد چشم انداز دارد.نمای خارجی و اضلاع طرفین سردر را اتاق نماهای اجری میپوشاند .درب ورودی مدرسه که فاقد ظرافت هنری است حاوی یک بیت شعر است که ماده تاریخ ساخت این مسجد را روشن میکند.
((مدرسه ایشان سید قلیچ عزیزان-تاریخ این بگویم باشد وطن غریبان)) 1328 ه. ق.

با توجه به ماده تاریخ مذکور این در درب اصلی مدرسه نبوده و قطعات ان بعد ها ساخته شده است.
حیات مدرسه چهار ضلعی است که در یکی از اضلاع ان حجره هایی ساخته شده است.در زوایای اضلاع خارجی مدرسه،برجهایی اجری نیم دایره با اثار مناره های اجری به چشم میخورد.
www.gonbad.ir
 
شعری از مختومقلی فراغی با عنوان : خبر ای دوست
ساعت ۱٠:٤٩ ‎ق.ظ روز ۱۳۸٧/۳/۸  

خبر، ای‌ دوست

بیر سحر دوشموش‌ اردی‌ یادیما دیار، ای‌ دوست‌

جان‌ گوشینه‌ یتیشدی‌ به‌ ناگاه‌ خبر، ای‌ دوست‌

تن‌ ملکی‌نینگ‌ ایچینده‌ جان‌ دوردی‌ پرواز ایلاپ‌

شوق‌ ایله‌ اده‌ ناگاه‌ اوزونی‌ نثار، ای‌ دوست‌

صبر سفینه‌سینی‌ سیندیردی‌ شوقینگ‌ سیلی‌

دریای‌ عمان‌ سالدی‌ متاع‌ قرار، ای‌ دوست‌

یار وصل‌ جمالیندان‌ هر دو جهان‌ کی‌ کمیاب‌

وقتیم‌ مشتری‌سینه‌ قوراور بازار، ای‌ دوست‌

اهلی‌ عالم‌ غرق‌ اولموش‌ خرمن‌ - خرمن‌ گل‌ ایچره‌

اون‌ ییل‌ یورسم‌، اوغراشماز آلنیمدان‌ بهار، ای‌ دوست‌

خوش‌ باقمیش‌ جهان‌ ایچره‌، خوشلانمیش‌ عالم‌ آندان‌

عالمده‌ عدم‌ ایچره‌ مانگا دیر قهر، ای‌ دوست‌

فراغی‌، گوز اورنوندان‌ ییغلاپ‌ قان‌ روان‌ اولدی‌

اورنونا التر آنی‌ گر دگسه‌ غبار، ای‌ دوست‌

 
بانوی اسب ایران دار فانی را وداع گفت
ساعت ۱٢:٢۱ ‎ب.ظ روز ۱۳۸٧/۳/٧  

به گزارش خبرنگار سایت دانشجویان و دانش آموختگان ترکمن ، خانم لوییز فیروز که به بانوی اسب ایران شهرت داشت، بامداد روز یک‌شنبه، پنج خرداد پس از سپری کردن دوران طولانی مدت نقاهت، دارفانی را وداع گفت.
لوییز فیروز بیش از چهار دهه در قره تپه‌شیخ کلاله، مزرعه پرورش اسب داشت و به احیا اسب‌های کاسپین(اسبچه خزر) در دنیا پرداخت. او بنیانگذار و پیشکسوت محقق اسب ترکمن ایران و همچنین پرورش دهنده بهترین اسبهای ترکمن بود.
فیروز بامداد امروز در بیمارستان برزویه شهرستان گنبد بر اثر بیماری ریوی و کبدی دارفانی را وداع کرد.

روحش شاد و یادش گرامی باد

www.turkmenstudents.com

 
شرکت دانشجویان در مراسم بزرگداشت مختومقلی فراغی در حاجی قوشان و آق توقای
ساعت ۱٢:۱٤ ‎ب.ظ روز ۱۳۸٧/٢/۳٠  

بار دیگر اردیبهشت ماه فرا رسید و ایام مختومقلی دل ها را به شور و وجد آورد. برگزاری مراسم مختومقلی عادت پسندیده ای است که اینک تبدیل به سنت شده است. امسال نیز شهرها و روستاهای مختلفی شاهد بزرگداشت مختومقلی بودند که حکایت از مقام والای آن شاعر در میان ایل ترکمن دارد...مراسم بزرگداشت 275 مین سالگرد تولد شاعر بزرگ ترکمن در روستای حاجی قوشان گنبدکاووس با حضور گسترده اقشار مختلف مردم، پنج شنبه 26 اردیبهشت ماه برگزار شد.
پس از نوای سرود جمهوری اسلامی ایران و تلاوت آیاتی از قرآن کریم، رئیس شورای روستای حاجی قوشان به حضار خوش آمدگویی عرض نمودند.
کانون دایان دانشجویان ترکمن دانشگاه علوم پزشکی مازندران (ساری) با دو اتوبوس به این مراسم اعزام شده بودند. آقای حق پرست، معاون امور فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی مازندران که به همراه دانشجویان در این مراسم حضور داشتند ، ضمن معرفی فعالیت های فرهنگی دانشگاه، افزودند: این اردو فرهنگی از ساعت 3 صبح از ساری آغاز و پس از حضور در زادگاه شاعر، در آرامگاه شاعر در آق توقای نیز حضور خواهیم داشت.
اجرای موسیقی سنتی دوتار ترکمنی توسط گروه های مختلف، همچون گروه موسیقی حالت سعادتی و .. از دیگر برنامه های این مراسم بود.

از قسمت های جالب این مراسم اجرای موسیقی دوتار ترکمنی توسط یک بخشی غیر ترکمن(فارس) ، آقای کامیار فانیان از اصفهان بود که در طی دو سال آموزش و فراگیری دوتار ترکمنی نزد استاد منصور صبوحی توانایی و مهارت خوبی در نواختن دوتار ترکمنی کسب کرده بودند، آقای فانیان در مورد انتخاب موسیقی دوتار ترکمنی گفتند:تمامی موسیقی های سنتی ایران را تمرین کرده ام ولی این موسیقی سنتی ترکمنی یکی از پیچیده ترین و سخت ترین موسیقی ها می باشد و بنده نیز همواره بدنبال سخت ترین و پیچیده ترین موسیقی می باشم به این موسیقی علاقمند شدم.
آقای نیازی ساعی که در جهت برگزاری مراسم زحمات زیادی متحمل شده بودند، در پایان مراسم، متن پیام آقای قالیباف، شهردار تهران را قرائت کردند.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد